صراط مستقیم

همسان بودن‏
اساس ایجاد دوستى میان دو فرد سن، عقل، جنسیت و ... است. گاهى دو نفر انسان یکدیگر را جذب مى ‏کنند و دلشان مى‏ خواهد با یکدیگر دوست شوند.
این رمزى دارد رمزش سنخیت است. اگر بین این دو تا مشابهتى نباشد همدیگر را جذب نمى‏کنند. مثنوى مى‏ گوید:
حکیمى زاغى را دید که با لک لک طرح دوستى ریخته با هم مى‏نشینند و با هم پرواز مى‏کنند. دو مرغ از دو نوع؛ زاغ نه قیافه‏اش و نه رنگش با لک‏لک‏ شباهتى ندارد. تعجب کرد که زاغ با لک لک چرا؟ نزدیک آنها رفت و دقت کرد، دید هر دو تا لنگند.
   آن حکیمى گفت دیدم هم تکى           در بیابان زاغ را با لک‏لکى‏
   در عجب ماندم بجستم حالشان           تا چه قدر مشترک یابم نشان‏
   چون شدم نزدیک و من حیران و دنگ      خود بدیدم هر دوان بودند لنگ‏
این یک پایى بودن، دو نوع حیوان بیگانه را با هم انس داد. انسانها نیز هیچ گاه بدون جهت با یکدیگر رفیق نمى‏شوند. کما اینکه هیچ وقت بى‏ جهت با یکدیگر دشمن نمى‏ شوند. «مجموعه آثار استاد، ج 16، ص 235.»

على علیه السلام فرمود:الصّاحِب کَالرُّقعَةِ فى الثوب فَاتَّخِذهُ مُشاکِلا «شرح نهج‏البلاغه، ابن ابى الحدید، ج 20، ص 309.»
دوست همانند وصله جامه است پس آن را هم شکل و هم سان با خودت برگزین.

راه و رسم دوستى، ص: 29و 28